Non temos medo

Así se titula o libro do xornalista Rodri Suárez que conta a “historia oral d’Os Diplomáticos deMonte Alto”. Un libro propio deste tempo: a idea de escribilo xorde en 2010, o proxecto pasa tempadas na neveira e avanza aproveitando a precariedade laboral do seu autor. Finalmente, é editado en maio de 2014 por Nicetrip, unha empresa que deseña camisetas.

O libro está construído con anacos de entrevistas. Quen conta a historia son os membros do grupo e a xente que andou arredor. E ten moitos capítulos, porque hai moitas etapas e moitos aspectos nos que incidiron e influíron Os Diplomáticos. Das moitas caras que ten a realidade diplomática, aquí imos quedarnos só coas coordenadas espaciais. Son tres dimensións. As 3D diplomáticas.

A primeira é a dimensión coruñesa. Unha cidade onde os seareiros da banda son lexión. Rapazas e rapaces de Monte Alto e doutros barrios da Coruña que se criaron entre cemento, pero comendo as patacas da casa. Na cidade, pero cun pe na aldea. Unha ou dúas xeracións de mozas e mozos que seguiron con paixón ao grupo, moitos dos cales paparon o libro na mesma semana en que se puxo á venda. Coñecemos un par deses ávidos lectores, e temos a impresión de que hai moitos máis. Sendo xustos coas xentes da Coruña, hai que dicir que o fenómeno diplomático non abrangue só ás rapazas e rapaces que teñen aldea. Moitas e moitos CTV -de Coruña de Toda la Vida- tamén gustan da cultura rural e admiran a desenvoltura de Arsenio Iglesias.

E como acabamos de nomear un referente, aproveitamos para dicir que Os Diplomáticos foron un raro caso de rock interxeracional. Un grupo que, aínda que engadiu elementos novos, fixo bandeira da cultura dos pais e dos avós. Este é un dos asuntos que máis controversia crearon. Moitos rockeiros non podían aturar un grupo de rock que non mataba ao pai.

Seguimos coas 3D diplomáticas. A segunda dimensión é galega. E nela o grupo vai unido ao movemento do Rock Bravú. O movemento de axitación rockeira que naceu arredor dunhas fontes de cocido en Chantada. Un movemento que empezou andaina integrando a un número importante de grupos, e ao que logo se uniron máis. Grupos con propostas claras, con estilo propio. Por ser os anfitrións daquel cocido e porque aínda hoxe seguen xuntos, queremos destacar aos Rastreros de Chantada: aquel xeito que tiñan de empastar unha gaita galega e unha guitarra eléctrica distorsionada foi o mellor bioactivador das moléculas de caldo que temos no ADN. E aquela frase
coa que abrían os concertos, osíxeno a cachón para as nosas células naqueles anos noventa: Fraga, es un fillo de puta!.

Pero o Rock Bravú tamén foi, hai que dicilo, outra proposta controvertida liderada polos Diplomáticos. Houbo grupos que se declararon publicamente fóra da etiqueta, coma os Heredeiros da Crus. Ou os Korosi Dansas, que ao empezar a tocar anunciaban que aquilo non era un concerto de rock bravú. Os que se desmarcaron do movemento dun xeito máis punki, dise no libro, foron os TNT, que en Marín presentaron unha canción que dicía “Eu quero ser bravú, e que Xurxo Souto me dea polo cu”. Quizais todo aquilo foi só froito da aversión que todos temos a etiquetarnos. Hoxe non os lembramos como dous bandos enfrontados. O que queda é unha demostración da afouteza
que tiña o rock en galego nos anos noventa.

E só falta falar da terceira das 3D diplomáticas, que é a dimensión ibérica. Chama a atención descubrir o éxito acadado polos Diplomáticos en Cataluña, Asturias, Portugal e, sobre todo, Euskadi. Os bárbaros do norte foron moi receptivos á proposta diplomática. Houbo anos que o grupo tivo máis actuacións no País Vasco que en Galicia. Os protagonistas explican no libro que ese éxito foi quizais debido á empatía que mostran os tímpanos vascos ante propostas musicais onde o acordeón asume un papel protagonista.

E imos deixalo aquí. Só resta dicir por hoxe que o título deste artigo resulta tamén acaido como primeiro título da andaina que comezamos con este blog. Saltaremos sen medo dun lado a outro. O mesmo falaremos de aspectos pouco divulgados da música tradicional, que das últimas novidades do pop independente. Das angueiras da xente de Desconcierto e das da Asociación Galega de Gaiteiros. Da música instrumental apreciada en directo nun silencio reverencial, e das cantareas oídas entre o balbordo propio dos furanchos.